Ustawa o własności lokali z dnia 24 czerwca 1994 r. (tekst ujednolicony)
Dz.U. 1994 Nr 85 poz. 388 U S T AWA z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa sposób ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych, lokali o innym przeznaczeniu, prawa i obowiązki właścicieli tych lokali oraz zarząd nieruchomością wspólną.
2. W zakresie nieuregulowanym ustawą do własności lokali stosuje się
przepisy Kodeksu cywilnego.
Art. 1a. Ilekroć w ustawie jest mowa o właścicielu lokalu, należy przez to rozumieć także współwłaściciela lokalu w częściach ułamkowych, z wyjątkiem art. 16.
Art. 2. 1. Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.
<1a. Ustanowienie odrębnej własności samodzielnego lokalu mieszkalnego następuje zgodnie z ustaleniami miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego albo treścią decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem, i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie. Odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym jednorodzinnym mogą stanowić co najwyżej dwa samodzielne lokale mieszkalne.>
2. Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest
wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
3. Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia.
4. Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami
przynależnymi”.
5. Lokale wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi zaznacza się na rzucie odpowiednich kondygnacji budynku, a w razie położenia pomieszczeń przynależnych poza budynkiem mieszkalnym – także na wyrysie z operatu ewidencyjnego; dokumenty te stanowią załącznik do aktu ustanawiającego odrębną
własność lokalu.
6. W razie braku dokumentacji technicznej budynku, zaznaczeń, o których mowa w ust. 5, dokonuje się, zgodnie z wymogami przepisów prawa budowlanego, na koszt dotychczasowego właściciela nieruchomości, o ile strony umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu nie postanowiły inaczej.
Art. 3. 1. W razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali.
2. Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.
3. Udział właściciela lokalu wyodrębnionego w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi. Udział właściciela samodzielnych lokali niewyodrębnionych w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej tych lokali wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi.
3a. Na potrzeby stosowania ustawy przyjmuje się, że udział w nieruchomości wspólnej współwłaściciela lokalu w częściach ułamkowych odpowiada iloczynowi wielkości jego udziału we współwłasności lokalu i wielkości udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej przypadającej na ten lokal.
4. Do wyznaczenia stosunku, o którym mowa w ust. 3, niezbędne jest określenie, oddzielnie dla każdego samodzielnego lokalu, jego powierzchni użytkowej wraz z powierzchnią pomieszczeń do niego przynależnych.
5. Jeżeli nieruchomość, z której wyodrębnia się własność lokali, stanowi grunt zabudowany kilkoma budynkami, udział właściciela lokalu wyodrębnionego w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi.
6. W wypadku gdy na podstawie jednej czynności prawnej dokonanej przez właściciela lub przez wszystkich współwłaścicieli nieruchomości następuje wyodrębnienie wszystkich lokali, wysokość udziałów, o których mowa w ust. 1, określają odpowiednio w umowie właściciel lub współwłaściciele.
7. W budynkach, w których nastąpiło wyodrębnienie własności co najmniej jednego lokalu i ustalenie wysokości udziałów w nieruchomości wspólnej bez uwzględnienia powierzchni pomieszczeń przynależnych lub w sposób inny niż określony w ust. 3, a przy wyodrębnianiu kolejnych lokali ustalano wysokość
udziałów w nieruchomości wspólnej w taki sam sposób, do czasu wyodrębnienia ostatniego lokalu stosuje się zasady obliczania udziału w nieruchomości wspólnej takie, jak przy wyodrębnieniu pierwszego lokalu. Przepisu zdania poprzedzającego nie stosuje się, jeżeli wszyscy właściciele lokali wyodrębnionych i dotychczasowy
właściciel nieruchomości dokonają w umowie nowego ustalenia wysokości udziałów w nieruchomości wspólnej.
Art. 3a. 1. Przy oddawaniu w użytkowanie wieczyste ułamkowej części gruntu, jako prawa związanego z odrębną własnością lokali, stosuje się następujące zasady:
1) nie oddaje się gruntu we współużytkowanie wieczyste, jeżeli stanowi on przedmiot współwłasności związanej z własnością uprzednio wyodrębnionych lokali;
2) nie sprzedaje się udziału we współwłasności gruntu, jeżeli grunt ten stanowi przedmiot współużytkowania wieczystego związanego z własnością uprzednio wyodrębnionych lokali;
3) ustala się jeden termin trwania prawa użytkowania wieczystego w odniesieniu do wszystkich udziałów we współużytkowaniu wieczystym, niezależnie od daty wyodrębnienia lokalu, z którym jest związany udział w tym prawie.
2. Jeżeli przy ustanowieniu odrębnej własności lokali ustanowiono różne terminy trwania prawa współużytkowania wieczystego przynależnej do tych lokali działki budowlanej, właściciele wyodrębnionych lokali mogą żądać zmiany terminów przez przyjęcie jednego terminu dla wszystkich udziałów we współużytkowaniu wieczystym tej działki. Z żądaniem takim może wystąpić także właściwy organ. Termin ten ustanawia się stosownie do najdalszego terminu ustalonego dla pozostałych udziałów.
Art. 4. 1. Dotychczasowemu właścicielowi nieruchomości przysługują co do niewyodrębnionych lokali oraz co do nieruchomości wspólnej takie same uprawnienia, jakie przysługują właścicielom lokali wyodrębnionych; odnosi się to także do jego obowiązków.
2. Jeżeli do wyodrębniania własności lokali dochodzi sukcesywnie,
właściciele lokali już wyodrębnionych nie są stronami umów o wyodrębnieniu dalszych lokali.
3. Jeżeli budynek został wzniesiony na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste, przedmiotem wspólności jest to prawo, a dalsze przepisy o własności lub współwłasności gruntu stosuje się odpowiednio do prawa użytkowania wieczystego.
Art. 5. 1. Jeżeli powierzchnia nieruchomości gruntowej zabudowanej
budynkiem, w którym wyodrębniono własność lokali, jest większa niż powierzchnia działki budowlanej, w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami, niezbędnej do korzystania z niego, współwłaściciele mogą dokonać podziału tej nieruchomości.
2. Jeżeli na nieruchomości gruntowej jest położony więcej niż jeden budynek, a przynajmniej w jednym z nich wyodrębniono własność lokalu, współwłaściciele mogą dokonać podziału tej nieruchomości polegającego na wydzieleniu z dotychczasowej nieruchomości dwóch lub więcej działek budowlanych.
3. Przy dokonywaniu podziału, o którym mowa w ust. 1 i 2, stosuje się przepisy o gospodarce nieruchomościami.
Art. 6. Ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej
nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana.
Rozdział 2
Ustanowienie własności lokalu
Art. 7. 1. Odrębną własność lokalu można ustanowić w drodze umowy, a także jednostronnej czynności prawnej właściciela nieruchomości albo orzeczenia
sądu znoszącego współwłasność.
2. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna być dokonana
w formie aktu notarialnego; do powstania tej własności niezbędny jest wpis do
księgi wieczystej.
<3. W razie ustanowienia odrębnej własności lokalu bez zaświadczenia,
o którym mowa w art. 2 ust. 3, powództwo o stwierdzenie nieważności takiego
ustanowienia może wnieść również właściwy z uwagi na położenie
nieruchomości wójt, burmistrz albo prezydent miasta, starosta.>
Art. 8. 1. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna
określać w szczególności:
1) rodzaj, położenie i powierzchnię lokalu oraz pomieszczeń do niego
przynależnych;
2) wielkość udziałów przypadających właścicielom poszczególnych lokali w
nieruchomości wspólnej.
2. Współwłaściciele mogą w umowie określić także sposób zarządu
nieruchomością wspólną.
3. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu może być zawarta albo
przez współwłaścicieli nieruchomości, albo przez właściciela nieruchomości i
nabywcę lokalu.
Dodany ust. 3 w
art. 7 wejdzie w
życie z dn.
11.09.2017 r. (Dz.
U. z 2017 r. poz.
1529).
Art. 9. 1. Odrębna własność lokalu może powstać także w wykonaniu umowy
zobowiązującej właściciela gruntu do wybudowania na tym gruncie domu oraz do
ustanowienia – po zakończeniu budowy – odrębnej własności lokali i przeniesienia
tego prawa na drugą stronę umowy lub na inną wskazaną w umowie osobę.
2. Do ważności umowy, o której mowa w ust. 1, niezbędne jest, aby strona
podejmująca się budowy była właścicielem gruntu, na którym dom ma być
wzniesiony, oraz aby uzyskała pozwolenie na budowę, a roszczenie o ustanowienie
odrębnej własności lokalu i o przeniesienie tego prawa zostało ujawnione w księdze
wieczystej.
3. W wypadku wykonywania umowy w sposób wadliwy albo sprzeczny z
umową, na wniosek każdego nabywcy, sąd może powierzyć, w trybie postępowania
nieprocesowego, dalsze wykonywanie umowy innemu wykonawcy na koszt i
niebezpieczeństwo właściciela gruntu.
Art. 10. Właściciel nieruchomości może ustanawiać odrębną własność lokali
dla siebie, na mocy jednostronnej czynności prawnej. W takim wypadku stosuje się
odpowiednio przepisy o ustanowieniu odrębnej własności w drodze umowy.
Art. 11. 1. Przepisy o ustanowieniu odrębnej własności lokali w drodze
umowy stosuje się również odpowiednio do wyodrębnienia własności lokalu z mocy orzeczenia sądu znoszącego współwłasność nieruchomości.
2. Jeżeli uczynienie zadość przesłance samodzielności lokali wymaga wykonania robót adaptacyjnych, sąd może w postanowieniu wstępnym, uznającym żądanie ustanowienia odrębnej własności lokali w zasadzie za usprawiedliwione, upoważnić zainteresowanego uczestnika postępowania do ich wykonania – tymczasowo na jego koszt. W razie przeszkód stawianych przez innych
uczestników, sąd – w postanowieniu wstępnym lub w postanowieniu oddzielnym –
może wydać stosowne nakazy lub zakazy.
<3. Jeżeli wydzielenie lokalu byłoby sprzeczne z art. 2 ust. 1a, sąd, znosząc współwłasność nieruchomości, nie orzeka o jej podziale przez wydzielenie lokalu, a ustala udziały współwłaścicieli w nieruchomości.>
Dodany ust. 3 w art. 11 wejdzie w życie z dn. 11.09.2017 r. (Dz.
U. z 2017 r. poz. 1529).
Rozdział 3
Prawa i obowiązki właścicieli lokali
Art. 12. 1. Właściciel lokalu ma prawo do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zgodnie z jej przeznaczeniem.
2. Pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu wydatków związanych z jej utrzymaniem, a w części przekraczającej te potrzeby przypadają właścicielom lokali w stosunku do ich udziałów. W takim samym stosunku właściciele lokali ponoszą wydatki i ciężary związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nieznajdującej pokrycia w pożytkach i innych
przychodach.
3. Uchwała właścicieli lokali może ustalić zwiększenie obciążenia z tego tytułu właścicieli lokali użytkowych, jeżeli uzasadnia to sposób korzystania z tych lokali.
Art. 13. 1. Właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu,
jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.
2. Na żądanie zarządu właściciel lokalu jest obowiązany zezwalać na wstęp
do lokalu, ilekroć jest to niezbędne do przeprowadzenia konserwacji, remontu albo
usunięcia awarii w nieruchomości wspólnej, a także w celu wyposażenia budynku, jego części lub innych lokali w dodatkowe instalacje.
Art. 14. Na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:
1) wydatki na remonty i bieżącą konserwację;
2) opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę;
3) ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane
bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali;
4) wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
5) wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.
Art. 15. 1. Na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca.
2. Należności z tytułu kosztów zarządu mogą być dochodzone w postępowaniu upominawczym, bez względu na ich wysokość.
Art. 16. 1. Jeżeli właściciel lokalu zalega długotrwale z zapłatą należnych od
niego opłat lub wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo przez swoje niewłaściwe
zachowanie czyni korzystanie z innych lokali lub nieruchomości wspólnej
uciążliwym, wspólnota mieszkaniowa może w trybie procesu żądać sprzedaży
lokalu w drodze licytacji na podstawie przepisów Kodeksu postępowania
cywilnego o egzekucji z nieruchomości.
2. Właścicielowi, którego lokal został sprzedany, nie przysługuje prawo do
lokalu zamiennego.
Art. 17. Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej odpowiada
wspólnota mieszkaniowa bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu – w części
odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości.
Rozdział 4
Zarząd nieruchomością wspólną
Art. 18. 1. Właściciele lokali mogą w umowie o ustanowieniu odrębnej
własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego
określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności mogą
powierzyć zarząd osobie fizycznej albo prawnej.
2. W razie sukcesywnego wyodrębniania lokali przyjęty przez
dotychczasowych współwłaścicieli sposób zarządu nieruchomością wspólną
odnosi skutek także do każdego kolejnego nabywcy lokalu.
2a. Zmiana ustalonego w trybie ust. 1 sposobu zarządu nieruchomością
wspólną może nastąpić na podstawie uchwały właścicieli lokali zaprotokołowanej
przez notariusza. Uchwała ta stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej.
3. Jeżeli sposobu zarządu nie określono w umowie, o której mowa w ust. 1,
lub w uchwale zaprotokołowanej przez notariusza, obowiązują zasady określone w
niniejszym rozdziale.
Art. 19. Jeżeli liczba lokali wyodrębnionych i lokali niewyodrębnionych,
należących nadal do dotychczasowego właściciela, nie jest większa niż siedem, do
zarządu nieruchomością wspólną mają odpowiednie zastosowanie przepisy
Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności.
Art. 20. 1. Jeżeli lokali wyodrębnionych, wraz z lokalami
niewyodrębnionymi, jest więcej niż siedem, właściciele lokali są obowiązani
podjąć uchwałę o wyborze jednoosobowego lub kilkuosobowego zarządu.
Członkiem zarządu może być wyłącznie osoba fizyczna wybrana spośród
właścicieli lokali lub spoza ich grona.
2. Zarząd lub poszczególni jego członkowie mogą być w każdej chwili na
mocy uchwały właścicieli lokali zawieszeni w czynnościach lub odwołani.
Art. 21. 1. Zarząd kieruje sprawami wspólnoty mieszkaniowej i reprezentuje
ją na zewnątrz oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi
właścicielami lokali.
2. Gdy zarząd jest kilkuosobowy, oświadczenia woli za wspólnotę
mieszkaniową składają przynajmniej dwaj jego członkowie.
3. Zarząd na podstawie pełnomocnictwa, o którym mowa w art. 22 ust. 2,
składa oświadczenia w celu wykonania uchwał w sprawach, o których mowa w art.
22 ust. 3 pkt 5, 5a i 6, ze skutkiem w stosunku do właścicieli wszystkich lokali.
Art. 22. 1. Czynności zwykłego zarządu podejmuje zarząd samodzielnie.
2. Do podjęcia przez zarząd czynności przekraczającej zakres zwykłego
zarządu potrzebna jest uchwała właścicieli lokali wyrażająca zgodę na dokonanie
tej czynności oraz udzielająca zarządowi pełnomocnictwa do zawierania umów
stanowiących czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu w formie prawem
przewidzianej.
3. Czynnościami przekraczającymi zakres zwykłego zarządu są w
szczególności:
1) ustalenie wynagrodzenia zarządu lub zarządcy nieruchomości wspólnej;
2) przyjęcie rocznego planu gospodarczego;
3) ustalenie wysokości opłat na pokrycie kosztów zarządu;
4) zmiana przeznaczenia części nieruchomości wspólnej;
5) udzielenie zgody na nadbudowę lub przebudowę nieruchomości wspólnej, na
ustanowienie odrębnej własności lokalu powstałego w następstwie
nadbudowy lub przebudowy i rozporządzenie tym lokalem oraz na zmianę
wysokości udziałów w następstwie powstania odrębnej własności lokalu
nadbudowanego lub przebudowanego;
5a) udzielenie zgody na zmianę wysokości udziałów we współwłasności
nieruchomości wspólnej;
6) dokonanie podziału nieruchomości wspólnej;
6a) nabycie nieruchomości;
7) wytoczenie powództwa, o którym mowa w art. 16;
8) ustalenie, w wypadkach nieuregulowanych przepisami, części kosztów
związanych z eksploatacją urządzeń lub części budynku służących zarówno
do użytku poszczególnych właścicieli lokali, jak i do wspólnego użytku
właścicieli co najmniej dwóch lokali, które zaliczane będą do kosztów zarządu
nieruchomością wspólną;
9) udzielenie zgody na podział nieruchomości gruntowej zabudowanej więcej
niż jednym budynkiem mieszkalnym i związane z tym zmiany udziałów w
nieruchomości wspólnej oraz ustalenie wysokości udziałów w nowo
powstałych, odrębnych nieruchomościach wspólnych;
10) określenie zakresu i sposobu prowadzenia przez zarząd lub zarządcę, któremu
zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób określony w art. 18 ust.
1, ewidencji pozaksięgowej kosztów zarządu nieruchomością wspólną,
zaliczek uiszczanych na pokrycie tych kosztów, a także rozliczeń z innych
tytułów na rzecz nieruchomości wspólnej.
4. Połączenie dwóch lokali stanowiących odrębne nieruchomości w jedną
nieruchomość lub podział lokalu wymaga zgody właścicieli lokali wyrażonej w
uchwale. W razie odmowy zainteresowany właściciel lokalu może żądać
rozstrzygnięcia przez sąd.
Art. 23. 1. Uchwały właścicieli lokali są podejmowane bądź na zebraniu,
bądź w drodze indywidualnego zbierania głosów przez zarząd; uchwała może być
wynikiem głosów oddanych częściowo na zebraniu, częściowo w drodze
indywidualnego ich zbierania.
2. Uchwały zapadają większością głosów właścicieli lokali, liczoną według
wielkości udziałów, chyba że w umowie lub w uchwale podjętej w tym trybie
postanowiono, że w określonej sprawie na każdego właściciela przypada jeden
głos.
2a. Jeżeli suma udziałów w nieruchomości wspólnej nie jest równa 1 albo
większość udziałów należy do jednego właściciela bądź gdy obydwa te warunki
spełnione są łącznie, głosowanie według zasady, że na każdego właściciela
przypada jeden głos, wprowadza się na każde żądanie właścicieli lokali
posiadających łącznie co najmniej 1/5 udziałów w nieruchomości wspólnej.
2b. Jeżeli lokal jest przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych,
współwłaściciele celem oddania głosu przypadającego na ich lokal w głosowaniu
prowadzonym według zasady, że na każdego właściciela przypada jeden głos,
obowiązani są ustanowić w formie pisemnej pełnomocnika. Ustanowienia
pełnomocnika współwłaściciele lokalu dokonują większością głosów liczoną
według wielkości udziałów we współwłasności lokalu.
3. O treści uchwały, która została podjęta z udziałem głosów zebranych
indywidualnie, każdy właściciel lokalu powinien zostać powiadomiony na piśmie.
Art. 24. W razie braku zgody wymaganej większości właścicieli lokali zarząd
lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób
określony w art. 18 ust. 1, może żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie
mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich właścicieli.
Sprawę sąd rozpoznaje w postępowaniu nieprocesowym.
Art. 25. 1. Właściciel lokalu może zaskarżyć uchwałę do sądu z powodu jej
niezgodności z przepisami prawa lub z umową właścicieli lokali albo jeśli narusza
ona zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną lub w inny sposób
narusza jego interesy.
1a. Powództwo, o którym mowa w ust. 1, może być wytoczone przeciwko
wspólnocie mieszkaniowej w terminie 6 tygodni od dnia podjęcia uchwały na
zebraniu ogółu właścicieli lokali albo od dnia powiadomienia wytaczającego
powództwo o treści uchwały podjętej w trybie indywidualnego zbierania głosów.
2. Zaskarżona uchwała podlega wykonaniu, chyba że sąd wstrzyma jej
wykonanie do czasu zakończenia sprawy.
Art. 26. 1. Jeżeli zarząd nie został powołany lub pomimo powołania nie
wypełnia swoich obowiązków albo narusza zasady prawidłowej gospodarki, każdy
właściciel lokalu może żądać ustanowienia zarządcy przymusowego przez sąd,
który określi zakres jego uprawnień oraz należne mu wynagrodzenie. Sąd odwoła
zarządcę, gdy ustaną przyczyny jego powołania.
2. Jeżeli w terminie dwóch lat od dnia wyodrębnienia własności pierwszego
lokalu w nieruchomości, w której liczba lokali wyodrębnionych oraz
niewyodrębnionych jest większa niż siedem, właściciele lokali nie dokonają
wyboru zarządu ani nie powierzą zarządu nieruchomością wspólną w umowie
zawartej w formie aktu notarialnego, to ustanowienia zarządcy przymusowego
przez sąd może żądać także dotychczasowy zarządca nieruchomości, który
sprawował zarząd nieruchomością w dniu, w którym wyodrębniono własność
pierwszego lokalu, i kontynuował zarząd tą nieruchomością przez okres co
najmniej dwóch lat.
Art. 27. Każdy właściciel lokalu ma prawo i obowiązek współdziałania w
zarządzie nieruchomością wspólną. Nie uchybia to jednak przepisom art. 21 ust. 1
i art. 22 ust. 1.
Art. 28. Właściciel lokalu pełniący obowiązki członka zarządu może żądać
od wspólnoty wynagrodzenia odpowiadającego uzasadnionemu nakładowi pracy.
Art. 29. 1. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany prowadzić dla
każdej nieruchomości wspólnej, określoną przez wspólnotę mieszkaniową,
ewidencję pozaksięgową kosztów zarządu nieruchomością wspólną oraz zaliczek
uiszczanych na pokrycie tych kosztów, a także rozliczeń z innych tytułów na rzecz
nieruchomości wspólnej.
1a. Okresem rozliczeniowym wspólnoty mieszkaniowej jest rok
kalendarzowy.
1b. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono
w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany sporządzić protokół przejęcia
nieruchomości i jej dokumentacji technicznej (budowlanej, powykonawczej i
książki obiektu budowlanego) w imieniu wspólnoty mieszkaniowej, przechowywać dokumentację techniczną budynku oraz prowadzić i aktualizować spis właścicieli
lokali i przypadających im udziałów w nieruchomości wspólnej.
1c. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono
w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany do podjęcia czynności
zmierzających do opracowania lub aktualizacji dokumentacji technicznej budynku
i rozliczenia kosztów związanych z opracowaniem lub aktualizacją tej
dokumentacji.
1d. Jeżeli uchwała właścicieli lokali nie stanowi inaczej, koszty opracowania
lub aktualizacji dokumentacji technicznej budynku obciążają:
1) do czasu wyodrębnienia własności ostatniego lokalu – dotychczasowego
właściciela nieruchomości;
2) po wyodrębnieniu własności ostatniego lokalu – wszystkich właścicieli lokali
w częściach odpowiadających ich udziałom w nieruchomości wspólnej.
1e. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono
w sposób określony w art. 18 ust. 1, może żądać od właścicieli lokali okazania
dokumentów potwierdzających prawo własności lokali.
2. Właściciele lokali podejmują uchwałę w przedmiocie udzielenia
absolutorium zarządowi lub zarządcy, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, z prowadzonej przez niego
działalności.
3. Prawo kontroli działalności zarządu służy każdemu właścicielowi lokalu.
Art. 30. 1. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany:
1) dokonywać rozliczeń przez rachunek bankowy;
2) składać właścicielom lokali roczne sprawozdanie ze swojej działalności;
3) zwoływać zebranie ogółu właścicieli lokali co najmniej raz w roku, nie
później niż w pierwszym kwartale każdego roku.
1a. W wypadku gdy zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością
wspólną powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, nie zwoła zebrania ogółu
właścicieli lokali w terminie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, zebranie coroczne
może zwołać każdy z właścicieli.
2. Przedmiotem zebrania, o którym mowa w ust. 1, powinny być w
szczególności:
1) uchwalenie rocznego planu gospodarczego zarządu nieruchomością wspólną
i opłat na pokrycie kosztów zarządu;
2) ocena pracy zarządu lub zarządcy, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1;
3) sprawozdanie zarządu i podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia mu
absolutorium.
Art. 31. Zebrania ogółu właścicieli lokali:
a) mogą być także, w razie potrzeby, zwoływane przez zarząd lub zarządcę,
któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób
określony w art. 18 ust. 1,
b) zwoływane są na wniosek właścicieli lokali dysponujących co najmniej
1/10 udziałów w nieruchomości wspólnej przez zarząd lub zarządcę,
któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób
określony w art. 18 ust. 1.
Art. 32. 1. O zebraniu ogółu właścicieli lokali zarząd lub zarządca, któremu
zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1,
zawiadamia każdego właściciela lokalu na piśmie przynajmniej na tydzień przed
terminem zebrania.
2. W zawiadomieniu należy podać dzień, godzinę, miejsce i porządek obrad.
W wypadku zamierzonej zmiany we wzajemnych prawach i obowiązkach
właścicieli lokali należy wskazać treść tej zmiany.
Art. 32a. Jeżeli grunt wchodzący w skład nieruchomości wspólnej nie spełnia
wymogów przewidzianych dla działki budowlanej, uniemożliwiając prawidłowe i
racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń z nimi związanych, zarząd lub
zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób określony
w art. 18 ust. 1, jest obowiązany przedstawić właścicielom lokali projekty uchwał
w sprawie:
1) wyrażenia zgody na nabycie przyległych nieruchomości gruntowych
umożliwiających spełnienie wymogów przewidzianych dla działek
budowlanych;
2) udzielenia zarządowi lub zarządcy, któremu zarząd nieruchomością wspólną
powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, pełnomocnictwa do
wykonania odpowiednich, prawem przewidzianych, czynności zmierzających
do nabycia przyległych nieruchomości gruntowych na rzecz wspólnoty
mieszkaniowej.
Art. 33. W razie powierzenia zarządu osobie fizycznej lub prawnej, w trybie
przewidzianym w art. 18 ust. 1, w braku odmiennych postanowień umowy, stosuje
się odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału.
Rozdział 5
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Art. 34–38. (pominięte)
Art. 39. 1. (pominięty)1)
2. Minister Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, określa tryb egzekucji
z lokali stanowiących odrębne nieruchomości.
Art. 40. 1. Państwowe lub komunalne jednostki organizacyjne, sprawujące na
podstawie przepisów dotychczasowych zarząd nieruchomościami wspólnymi, są
obowiązane zapewnić dla każdej z zarządzanych nieruchomości wspólnych
ewidencję umożliwiającą najpóźniej od dnia 1 października 1994 r. ustalenie
kosztów i przychodów dla każdej wspólnej nieruchomości oraz powiadomić
współwłaścicieli, nie później niż do dnia 30 listopada 1994 r., o zmianach, jakie
wprowadza niniejsza ustawa co do sposobu zarządzania nieruchomością wspólną
oraz co do ponoszenia jego kosztów.
2. Do czasu uregulowania tych spraw przez właścicieli do zarządu, o którym
mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy niniejszej ustawy dotyczące
zarządu zleconego przez właścicieli osobie fizycznej lub prawnej.
Art. 41. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1995 r., z wyjątkiem
przepisu art. 40 ust. 1, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia2)
.
1) Zamieszczony w obwieszczeniu Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30
października 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o własności lokali (Dz. U.
poz. 1892).
2) Ustawa została ogłoszona w dniu 27 lipca 1994 r.